Wat wil Boeddha worden?

Wie ben ik en wat doe ik hier?

De eerste keer dat ik me deze vragen stelde was ik nog heel jong. Ik denk dat ik wellicht een jaar of 4/5 was gezien het bedje waar ik in lag nog erg klein was. Ik herinner me nog goed dat toen ik me deze vraag stelde er een moment was dat mijn hele bed begon te tollen… Ik vond het eng en waagde me niet meer in deze diepte. Een aantal jaren later werd ik in dit voornemen gesteund door niemand minder dan God. Aan het einde van de avondmaaltijd werd er in ons gezin altijd een stukje uit de bijbel gelezen en zo hoorde ik uit het woord van God dat de mens niet alle dingen konden begrijpen gewoon omdat het hun begrip te boven ging. Ah dat was er dus gebeurd; ik weet niet wie ik ben omdat het mijn begrip te boven gaat… 

In de puberteit was het weer een issue… maar deze had een minder diepe laag. Het zat meer in wat wil ik en wie wil ik zijn. Dit ging al meer over de buitenlaag een meer ego gerichte duiding van wie ik nu eigenlijk ben en wat ik hier kom doen… In de puberteit wilde ik eigenlijk alleen maar gezien en geliefd worden. Een juiste studiekeuze was moeilijk want wat wilde ik nou worden…wat wil ik nu echt? Mijn mentor prees mijn creativiteit en humor, theater zou echt iets voor me zijn…Mijn moeder prees mijn luistervaardigheid en empathisch vermogen, sociaal werk zou echt iets voor me zijn… Mijn gymleraar prees mijn sportieve capaciteiten, iets in de sport…? Ik had geen idee wat ik zelf wilde… Geen idee wat ik hier kom doen.

Na flink wat jaren studie en werk in theater, muziek en sociaal werk ben ik weer op zoek naar wat ik wil… Geen idee! Mijn zenleraar heeft het voortdurend over doelen stellen. Dit helpt inderdaad: een cd maken, ontwikkelingswerk doen, zenleraar worden. Het geeft richting aan je leven en maakt dat je het als zinvol ervaart. Maar als je dan zo’n doel hebt bereikt (of het is mislukt), dan is het weer even leeg. Ik weet namelijk nog steeds niet wie ik ben en wat ik hier kom doen.

Wie ben jij dan wel?

Die vraag stel ik mijzelf heel vaak als ik ergen een mening over wil geven, een grens wil stellen, advies wil geven of gewoon iemand wil helpen… Wie ben ik om iets van het leven van de ander te vinden te zeggen of adviseren? Het helpt dat ik ervaring heb opgedaan in mijn leven of kennis heb vergaard waardoor er een fundering ligt onder wat ik dan aangeef…maar toch… Wie ben ik? Het is ook vaak zo hypocriet alsof ik het allemaal zo goed doe… Nee ik probeer me steeds vaker te onthouden van meningen of adviezen. Ik probeer meer vragen te stellen want wellicht weet de ander ook helemaal niet wat ie wil, komt doen of wie diegene is…een vraag stellen brengt ons dan in ieder geval een stukje dichterbij…bij wat weet ik dan ook niet maar in ieder geval wel bij elkaar.

Zo heb ik de mantra: ‘ik ben’  en later ‘ik ben niet’ van mijn zenleraar gekregen. Tja wellicht is de vraag ‘wie ben ik’ dan ook niet zo’n goede vraag… Het gaat ervan uit dat je bestaat…dat er iets is wat Ik heet… en dat ik als kind hier zo van in de war raakte lijkt dan ook wel passend… Ik voelde even de illusie van het ego en dat is natuurlijk wel heel erg beangstigend voor een kind wat zich net een identiteit aanmeet… En ja dat er in de bijbel staat dat veel ons begrip te boven gaat, heeft natuurlijk alles te maken met dat men in het christendom vooral uit gaat van dualiteit…dat alles echter verbonden is, weet God alleen… En zouden wij pas ervaren wanneer we loskomen van het lichaam en de hemel bereiken…

In het boeddhisme gaan we ervan uit dat het ego een zelfsturend zelfbeeld is die zich daarmee in stand houdt. Maar leven we juist niet in de illusie van alledag? Heb ik dan niet de taak om mijn boterham te verdienen en mijzelf te onderhouden, in een baan, een rolmodel en een zin gevend leven? Ik vind het moeilijk, het voelt allemaal steeds alsof het niet klopt… van beide kanten… Dat het 1 of het andere moet zijn en dat het niet synchroon loopt en dus alleen maar meer deining/onrust veroorzaakt.

Of is het nog steeds zo dat ik op zoek ben naar wie ik ben en wat ik hier kom doen en dat daar geen antwoord op is omdat het Ik niet bestaat en dus ook niets komt doen? Dat ik gewoon ben en doe en er helemaal geen reden achter zit: geen zin voor het bestaan. 

Maar toch, er is bewustzijn in dit lichaam…die ook mijn ego waarneemt. Wat is dat dan? Is dat dan mijn ware zelf: de boeddha natuur?  En zou mijn decaan dan niet vragen: Zo, wat wil Boeddha worden?

…Ik ben?